Yaklaşık 450 yıl önce, Osmanlı padişahı II. Selim’in Mimar Sinan’a yaptırdığı cami, bugün hala tüm ihtişamıyla kentte yaşayanların gözbebeği olarak korunmakta.
Şimdi Selimiye Camii’ni hepimiz biliyoruz. Bu şaheseri bir kez daha anlatmamıza gerek yok….
Ben size Selimiye Camii’nin alttan ısıtma sistemini hakkında duyduklarını ve bildiklerimi anlatmak isterim.
Isınma konusunda hep Avrupa’da ve Amerika’da evlerin yerden bile ısıtıldığı anlatılır, duyanlar da yapama yahu, bu ne gelişmişlik diye konuşmalara şahit oldum…
Oysaki Mimar Sinan bundan 450 yıl önce Selimiye Camii’ni yerden ısıtma sistemiyle ısıtmış ve bu şaheserle birlikte bu sistem de günümüze kadar gelmiştir. Bunun nasıl olduğunu soranlar olacaktır…
Bildiğim kadarını anlatayım…
Mimar Sinan camiyi yapmadan önce Selimiye Camii’nin hemen yanındaki hamamı yapmıştır. Buradan da kanallarla sıcak suyu caminin altından geçirerek, caminin soğuk kış günlerinde ısınmasını sağlamış. Sistem uzun yıllar kullanılmış ama günümüze kadar gelememiş. Şimdi Selimiye Camii restoresi başlayınca yerden ısıtma da gündeme geldi. 450 yıl önce yapılan bu sistem restore edilerek kullanılması gündemde.
Birde size Selimiye Camii’nin yanına yapılan hamamın hikayesini anlatmak isterim…
Rivayete göre, Mimar Sinan Selimiye Camii’nin temelleri atılırken, inşaat alanında çalışmaları izliyordu. Bir çalışan taşıdığı koca taşı temellere tam koyacakken, geri götürür. Sinan bu çalışanı izlemeye başlar, bakar ki çalışan temele koyması gereken taşları yerine koymuyordu. Bunun üzerine ustayı çağırır ve ‘Bu hain bizim buraya cami yapmamızı mı istemez. taşı temele getirir ama yerine koymaz” der. Ve Hemen çalışanın yanına getirilmesini ister. Çalışan yanına gelince de önce güzel bir fırça attıktan sonra, yaptığı hainliğin sebebini sorar.
Çalışan utanır, sıkılır bakar ki başka çare yok yaptığına cevap verecek, anlatmaya başlar, “Ben böyle bir caminin yapımında görev almanın mutluluğunu yaşıyorum. Lakin, dün gece bir rüya gördüm . Gördüğüm rüyada istemeden kirlendim. Şimdi bu kirli bedenimle caminin temelini kirletmek istemediğimden temel tayını koyamam. Aldığım taşı yerine götürürüm ama yerine koymaya vicdanım el vermez” deri.
Çalışanın bu anlattıkları sonrası Mimar Sinan’ın cami çalışmalarına ara verilerek öncelikle bir hamam yapılmasına karar verdiği anlatılır. Bu hamam çalışanların ve halkın temizlenmesinin yanı sıra caminin de yerden ısınmasını sağlamıştır. Taki, zamana karşı ayakta duramayan hamamın yıkılana kadar. Cami’nin yanındaki hamam geçtiğimiz yıllarda restore edilmiş ama en önemli hizmeti Selimiye Camii’ni ısıtma işini yapamamıştı.
Belki de 3,5 yıl sürecek restorede bu sistem yeniden canlandırılır ve camide böylece 450 yıl önce açıldığı gibi ısıtılır. Belli olmaz...
Ben Selimiye Camii’nin restoresine katkı sağlayanlara minnettarlığını bir kez de buradan söylemek isterim.
Ata yadigarı, Edirnelilere emanet bu şaheser restoreyle gelecek nesillerimize emanet bırakılacaktır.