Trakya Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Şafak Kırbiç, ayçiçeğinde ekim alanlarının daralması ve kuraklık nedeniyle üretimde düşüşün beklendiğini hatırlatarak, Ayçiçeği fiyatlarının bu yıl da üreticiyi memnun etmemesi halinde Ayçiçeği ekim alanlarının daha da çok daralabileceği uyarısında bulundu.
Kırbiç, dün gazetecilere Ayçiçeğinin ülke genelindeki durumu ve üreticinin beklentileri hakkında açıklamalarda bulundu. Kırbiç, bu yıl verim kaybının yaşanmasını beklediklerini dile getirerek, şunları söyledi:
“Ayçiçeği ülkemiz ve bölgemiz için çok önemli bir bitki. Bu sene ciddi bir kuraklık yaşadık. Aslında kuraklıktan da önce ülkemizdeki ekiliş alanlarında bir daralma var. Bunun sebebi de geçtiğimiz yıl ayçiçek fiyatları, özellikle İç Anadolu bölgesinde çok düşük seviyelerde seyrettiği için o bölgelerimizde ekim alanlarında ciddi daralma oluştu. Özellikle Çorum ve Konya taraflarında ciddi bir ayçiçeği üretimi vardı. Ancak fiyatların düşük kalmasından dolayı bu yıl aynı ekim alanlarını daralttılar. Bu da ülke üretiminde de ciddi bir düşüş anlamına gelmekte. Bunun akabinde kuraklık da bu yıl baş gösterdi. Uzmanlar da dile getirdi; 100 yılın en sıcak günlerini yaşadık. Ayçiçeği yazlık bir bitki olduğu için gerçekten sıcaklardan çok etkilendi. Bu nedenle verimde kayıp yaşanacaktır. Edirne bölgemiz erken ekim yaptığı için belki çok etkilenmeyecek ama Trakya'nın diğer bölgelerinde örneğin Tekirdağ'da ve bazı ilçelerinde çok ciddi verim kayıpları oluşacak gibi görünmekte. İnşallah bu düşündüğümüz gibi çok fazla olmaz. Ancak bir düşüş yaşanacağı kesin gözükmekte.”
YAĞ FİYATLARI YÜKSEK DEĞİL
Tüketicinin yağ fiyatlarını yüksek bulduğunu da dile getiren Kırbiç, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yağ fiyatları aslında pahalı değil. Biz hem yağ üreticisi bir kurum hem de çiftçi olarak baktığımızda 1,5 - 2 yıl önce yağ fiyatları şimdikinin daha üzerindeydi. Şu anda önceki yılların daha altında seyretmekte. Ancak bunun bizi üzen tarafı var, her nedense yağ fiyatları her zaman çok haber olmakta. Bizim penceremizden baktığınızda bu büyütülecek bir olay değil. 1 kişinin yıllık yağ tüketimi 12 litre. Bu da aylığa vurduğumuzda, bir kişinin 1 aylık tüketimi 1 litre yağ. Bunu da günlüğe vurduğumuzda günlük 1 TL bile yağ gideri masrafı yok. Bunun yanında ülkemizde fiyatı düşen tek gıda ayçiçek yağıdır.
FİYATI DÜŞEN TEK GIDA MADDESİ AYÇİÇEK YAĞI
Perakende durumunu şu anda baktığımızda ülkemizde genelde beşlik yağ konuşulur piyasalarda. Bu geçtiğimiz günlerde 130 TL'ye kadar düşmüştü. 150, 140, 160 lira bandında satılmakta şu anda. Bir buçuk iki yıl önce 180, 200 liraydı. Marketlerde fiyat düştü. Tabii ki bunun yanında sadece ham maddeyi görmemek gerekir. Her üretim aşamasında gerçekten değerli bir ürün. O yüzden ülkemiz için de bizim milletimiz ayçiçeği yağı, damak tadına uygun bir yağdır.”
ÇİFTÇİ BU İŞİ HOBİ OLARAK YAPMIYOR
Bizim için hem kurum hem de çiftçi olarak ülke üretimini arttırmak. Eğer bu yıl da çiftçimizi memnun edecek bir fiyat ve destekleme oluşmazsa çiftçilerimiz bu yıl ekim alanlarını biraz daha daraltıp, ülke üretiminde gelecek yıllarda daha da düşüşler yaşanabilir. Geçtiğimiz yıl tarım teşkilatları vasıtasıyla teşviklerle üretime yönlendirildi. Bu güzel bir durumdu. Ancak çiftçi bu işi hobi için değil para kazanmak için yapmakta. Çiftçi hangi üründen para kazanırsa oraya yönelmekte. Şu anda da İç Anadolu Bölgesi'nde işte şeker pancarı, mısır, nohut, fasulye, mercimek gibi veya buğday gibi diğer ürünlere bir yönelme oldu. Bu kazançtan dolayı. Trakya bölgesinde bu ürün desenini değişimi çok fazla olmadı. Çünkü bizim çok fazla alternatifimiz yok. Çeltik alanlarında çeltik, diğer alanlarda buğday ve ayçiçeği ekimi yapılmakta.
İKİ YIL BUĞDAY EKİMİ SIKINTI YARATABİLİR
Trakya'da böyle bir sıkıntı olabilir. İki yıl buğday ekimi, bir yıl eskiden olduğu gibi ayçiçeğine dönüş olabilir.
Destekleme miktarları çiftçimizin memnuniyeti açısından gerçekten önemli. Çünkü buğdaydaki bu prim geçtiğimiz yıl sadece TMO'ya teslim edenlere ton başına 1000 TL destekleme vardı. Bu yıl tüm üreten kişilere bu destekleme verildi. Ayçiçeğinde zaten tüm üreticilere vardı. Ama biz bunun arttırılmasını istiyoruz. Çünkü son günlerde baktığınızda girdilerde gerçekten büyük bir artış var. Kuraklık neticesinde de üreticimizin kazancında da bir düşüş olacaktır. Dolayısıyla prim anlamında çiftçiyi memnun edecek bir rakam olması lazım. Ülke üretiminin arttırılması için buna ihtiyacımız var. Çiftçilerimiz kazancına bakar, hangi üründe kazancı fazlaysa o ürüne yönelebilir. Bu ürün sapmaları da bazı üründe fazla olup başka üründe az olduğunda da farklı sıkıntılar doğurabilir.”
Yavuz Göktaş