Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri’nin yapıldığı Er Meydanı’nın yerinin değiştirilmesi tartışmaları son haftalarda yeniden alevlendi.
Geçmiş yıllarda da sık sık gündeme gelen ama kamuoyunun tepkileri nedeniyle gündemden kısa sürede düşen Kırkpınar Güreşlerinin yapıldığı sahanın taşınması, bu sefer uzadıkça uzuyor.
Geçtiğimiz gün, Edirne Sarayı’nın ihyasının konuşulduğu konferans sonrası, basına açıklamalarda bulunan Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Veysi Akın, Edirne Sarayı’nın sınırlarındaki Tavuk Ormanı ve Has Bahçe'de henüz kazı çalışmasının yapılamadığını hatırlattı. Buralardaki kazı çalışmasının en büyük engelinin ise 642 yılık tarihi olan Kırkpınar Güreşlerinin yapıldığı Er Meydanı olduğunu ifade eden Akın “Türk güreşinde yağlı güreşler önemli. Bugün Türkiye'nin muhtelif yerlerinde de bu yağlı güreşlerin olduğunu biliyoruz. Belki en az Kırkpınar tarihi kadar daha derin olan bölgelerde de yapılıyor. Ama Kırkpınar'ın bütün bunların üzerinde bir önemi var. O halde ne yapmalıyız Buradaki stadyumun kaldırılması meselesi sadece bugünün gündemi değil. Geçmişte de sosyal medyada ve gündemde tartışıldı. Bunların üzerine akademisyenler de muhtelif görüşlerini sundular. Nasıl bugün Saray ile ilgili bölge koruma altına alındıysa, Tavuk Ormanı ve Has Bahçe'nin bulunduğu alanın da koruma altına alınması lazım” şeklinde konuştu.
ŞEHİR DIŞINA TAŞIYALIM
Akın, Kırkpınar yağlı güreşlerin uluslararası bir güreş haline getirilmesi gerektiğini ifade ederek, şunları söyledi:
“Bunun yapılabilmesi için de biraz daha şehrin dışına taşınmalı. Çünkü orada 3-4 gün içinde otopark sıkıntıları da yaşanıyor. Belki de Tunca Nehri'nin sağ tarafındaki alana, yani tarihi Kırkpınar'ın ilk çıkış meydanı olan Çirmen bölgesine daha yakın bir alanda bir devlet arazisi bulunursa burada kompleks bir tesis yapılabilir. İçinde pehlivanların soyunda odalarının, 365 gün antrenmanlarının yapılacağı yerler olabilir.
PANORAMİK BİR MÜZE YAPILABİLİR
Bu alanı kaldırdığınız zaman burada ne yapabiliriz? Balkan Savaşları açısından baktığımız zaman burada tarihi savaşlar yaşandı. 1878'de buradaki milli saraylardaki cephanelik bombalandı. En büyük tahribat orada yer aldı. Balkan Savaşları'nda da Bulgarlar şehri ele geçirdikten sonra bugünkü Has Bahçe'nin bulunduğu alanda esirlerimizi tuttular. Bizim orada önemli sayıda açlıktan ölenler ve şehitlerimiz var. Bugün yüzeysel kazılar yapsak orada mutlaka şehitlerimizin kemikleri çıkacak. Nehrin öbür tarafında zaten küçük bir alanda Balkan Şehitliği olarak bilinen bir yerimiz var. Dolayısıyla burada hem Balkan Savaşları'nı hem de tarihteki savaşlarımızı andıracak olan panoramik bir müze yapılabilir. Ayrıca padişahların buraya gelip avlandıkları dönemle ilgili heykeller de yapılabilir. Bu alanın bu şekilde değerlendirilmesi Edirne'miz için en iyi seçenek olur diye düşünüyorum.”
Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Yavuz Güner de Kırkpınar’ın fevkalade önemli bir kültürel unsur olduğunu dile getirerek, “Aynı Edirne Yeni Sarayı gibi. Ama şunu unutmamak gerekir; Kırkpınar, UNESCO tarafından da Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi'ne alındı. Aslında Kırkpınar bir kavramsal oluş halidir. Yani fiziksel alan üzerinden onu tanımlamanın mümkünatı yok. Pehlivanlık kavramının korunması esastır. Dolayısıyla bugün Has Bahçe'de yapılıyor olması, aslında Cumhuriyetin ilk yıllarında tarihte söz edilen Kırkpınar alanının sınır dışında kalmasıyla ilintili bir hadise. Kırkpınar, bildiğim kadarıyla 1924'ten beri Has Bahçe'de yapılıyor. 100 yıla yakın bir süredir burada hizmet ediyor oluşu tarihsel bir olgudur. Ancak somut olmayan bir kültür mirası olması sebebiyle Edirne Yeni Sarayı'na olası zararlarından arındırmak akli olacaktır. Biz bunu uzun zamandır kendi meslek çerçevemizde, kendi bakış açımızla dile getiriyoruz” dedi.
Yavuz Göktaş
