Edirne’deki bir çok sivil toplum kuruluşu tarafından oluşturulan Engelli Meclisi, Dünya Engelliler Gününde bir açıklama yaptı.
Edirne İl Engelli Meclisi Başkanı Nilüfer Sivrikaya Tokgöz yaptığı yazılı açıklamada, Edirne İl Engelli Meclisini oluşturan Sivil Toplum Kuruluşları olarak engelli bireylerin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve çözüm önerileri ile sundukları taleplerinin uzun yıllardır güncelliğini koruduğunu, maalesef sorunlarına sorunlar eklenerek büyüdüğünü dile getirerek, şunlara yer verdi:
“Birleşmiş Milletler tarafından 1992 yılında uluslararası bir gün olarak kabul edilen Engelliler Günü engeli olan bireylerin toplumsal yaşama diğer bireylerle eşit katılım sağlayabilmelerine dikkat çekilmesi amacıyla ilan edilmiştir. İnsan haklarının insan olan herkesin hakları olduğu bu haklara sahip olmada din, dil, ırk, cinsiyet ve yurttaşlık gibi hiçbir faktörün önemli olmadığı, sadece insan olmanın yeterli olduğu saptamasından hareketle engellilik olgusunun toplumun bireye bakış açısından kaynaklanan sosyolojik bir olgu vurgusuyla sosyal devlet anlayışı ve fırsat eşitliği çerçevesinde engelli bireyin kamusal alanda görünürlüğünü artırmak ve sosyal yaşam içinde dezavantajlı bir grup olmalarını engellemenin tek yolu ise “yaşam haklarını” korumaktır.
Ülkemizde bu sözleşmenin imzalanmasından sonra yasal mevzuatta düzenlemeler ve engelli hakları konusunda farkındalık artmış olmasına rağmen henüz olması gereken seviyede değildir. Özellikle yaşadığımız Covid-19 Pandemisi gibi olağanüstü durumlarda, engeli olan bireylerin yaşamlarını sürdürebilmeleri için gerekli pek çok planlamanın ulusal ve yerel düzeyde hazır olmadığını yaşadığımız olumsuz deneyimler ortaya koymaktadır.
Olağan ve olağan üstü durumlarda engeli olan bireylerin ihtiyaçlarının belirlenmesi ve alınacak tedbirler ile yapılacak işlerin planlamasında bu alanda çalışan STK’lar ile işbirliği içinde çalışılmasının önemini bir kere daha vurgulamak istiyoruz.
TALEPLER ŞUNLAR
Engellilik olgusu tek bir eylem planıyla çözümlenemeyecek derecede ağır ve acil olduğundan kapsamlı, sistematik ve takvime bağlı politika ve programlar geliştirilmeli. STK’lar tüm bu sürecin içinde aktif rol almalı. Baskı gücü oluşturmalı. Tüm iç mevzuat gözden geçirilmeli ve Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme (EHİS) ile uyumlu hale getirilmeli. Türk Standartları Enstitüsü standartları güncellenmeli, Standartlar belirlenirken, engeli olan bireylerin çeşitliliği (yaş, toplumsal cinsiyet, engel durumları) dikkate alınmalı. Sistematik biçimde sürekli izleme ve değerlendirme yapılmalı. Erişilebilirlik alanında yapılan her türlü çalışmanın takibi yapılmalı, cezalar etkin bir şekilde uygulanmalı ve cezalar caydırıcı olmalı. Tüm yeni yapılar evrensel tasarım ile inşa edilmeli. Toplumun her kesimi, tüm bu konularda bilinçlendirilmeli. Erişilebilirlik, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerinin ayrılmaz bir parçası olmalı. Engeli olan çocuk ve gençlerin eğitime eşit katılımları sağlanmalı ve eğitim kazanımları artırılmalı. Engeli olan çocuk ve gençlere yönelik politikalarda bu çocuk ve gençlerin içinde yaşadıkları toplumsal koşulları hesaba katan bütüncül bir sosyal politika yaklaşımı hayata geçirilmeli. Zihinsel sınırlılığı olan bireylerin ve ailelerinin yaşam alanlarının her tür ve kademesinde (bizden sonra çocuklarımıza ne olacak kaygısı dahil) hukuk ve haklarına ilişkin soruların yanıtlarını bulabileceği rehberlik ve destek hizmetleri sağlanmalı. Yaşantımızın her alanı eşitlik, çeşitlilik ve kapsayıcılık bakış acısı ile düzenlenmelidir.
İmzacı olan bizler yukarıdaki metnin her maddesinin takipçisiyiz. İlimizde engellilik alanında çalışmalar sürdüren Sivil Toplum Örgütleri olarak engelli hakları savunuculuğu içinde daha ileri kazanımlar elde edebileceğimizin güvencesinin toplumsal duyarlılık ve kamuoyu desteği olduğu bilinci ile “Yardım Nesnesi Değil Hak Öznesi” olma çabası içinde toplumun her kesiminin desteğini bekliyoruz.”
Yavuz Göktaş
