Toprak Mahsülleri Ofisi geçtiğimiz gün Çeltik alımı fiyatlarını açıkladı. Buna göre baldo grubu çeltikler 24.000 TL/Ton, (55 Randıman), cammeo grubu çeltikler 23.000 TL/Ton (58 Randıman), Osmancık grubu çeltikler 20.000 TL/Ton, (60 Randıman), luna ve diğer uzun tane çeltikler ise 18.000 TL/Ton olarak açıklandı.
Edirne Ziraat Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, gazetemize yaptığı açıklamada Çeltik fiyatlarını değerlendirdi. Arabacı, çeltik hasadı başlangıcında piyasalarda ufak taneli çeltikte fiyatın 18 ile 20 lira arasında değiştiğini hatırlatarak, "Orta taneli çeltikte de fiyat 21 lira bandındaydı, iri tanede de 24 - 25 bandında seyrediyordu. Hatta serbest piyasada 26 liraya alım vardı" dedi.
Genel itibarıyla sezon döneminde fiyatlarda bir miktar gerilemenin olduğunu da sözlerine ekleyen Arabacı, şunları söyledi:
"Genel itibariyle baktığımızda sezon dönemlerinde fiyatlarda bir miktar gerileme olur. Aynı şekilde bu sezon ortasında da yoğun bir dönemde fiyatlar geriledi. Biliyorsunuz para değerli, belki sanayici parasını çok bağlamak istemiyor. O yüzden üretici bazında baktığımızda satışlar düşüktü, alım yapan sanayici de çok azdı. Ondan dolayı fiyatlar bir miktar geriledi.
ORTA TANE 23-15 BANDINDA OLMALIYDI
Hatta TMO müdürü ile görüşmemde ufak taneli çeltiğin en az 20 lira olması gerektiğini söylemiştim. Orta tanede de 23-25 bandından olması, iri tanede de 28-30 arası olması gerektiğini söylemiştim. Çünkü bu yıl geçtiğimiz yıllara baktığımızda genel anlamda verim olarak aşağı yukarı yüzde 15 verim düşüklüğü var. Verimle birlikte randumanda da geçen yıl aldığımız randuman yok. O yüzden piyasaların daha iyi olmasını bekliyorduk.
TMO'NUN AÇIKLADIĞI FİYAT BİZİ ÜZDÜ
Bu harman dönemi dediğimiz sezonda piyasaların esnemesini, sezon sonunda da dilediğimiz fiyatlara ulaşacağını tahmin ediyorduk. Hatta TMO'nun da bu zamana kadar açıklamayıp, eğer ki daha düşük olursa fiyata müdahale edeceğini ve üreticiyi ezdirmeyeceğini düşünüyorduk. Ama bu fiyatların tam düştüğü noktada TMO'nun açıklamış olduğu bu fiyat, serbest piyasada oluşan rakamlar üzerinde oldu. Üretici olarak bizleri biraz üzdü. Beklentimiz ufak tanede en az 20 lira ve üzeriydi. Yani 20 ile 30 lira bandında ürüne göre fiyat olmasını bekliyorduk. TMO böyle fiyat açıklayınca doğal olarak serbest piyasa da bunun altında seyredecek ve daha da düşecek. Zaten piyasalar düştüktü bu fiyat üzerine fiyatla ilgili esneme olacak. Normalde zaten hızlı alım yok, alıcı yok. Üretici satmak istese bile ürününü satabileceği çok alıcı bulamıyor bugünlerde.
FİYATLAR REVİZE EDİLMELİ
İnşallah önümüzdeki süreçte TMO'nun bu fiyatı tekrar revize etmesini talep ediyorum. Çünkü üreticilerin mağduriyetinin giderilmesi gerekli. Bugün baktığımızda bu fiyatlarla üretici belki zarar etmiyor ama çok ciddi anlamda paralar da kazanamıyor. Çünkü ülkemizde enflasyon var ve üretici ürününü senede 1 kez çıkarıyor, 12 ay boyunca idare etmek zorunda. Hep enflasyon ortamında üretim yapmaya çalışıyoruz. Bugün için belki çok zarar etmiyoruz ama 1-2 ay sonra, önümüzdeki döneme doğru bu rakamlarla üretimin sürdürülebilirliği çok zor olacaktır. O nedenle devletimizin bu açıklanan fiyatları gözden geçirip revize etmesini talep ediyorum.
HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRATTI
Üreticimiz zarar etse bile ekmeye devam eder ama fiyatlar kötü olduğunda tohumunu, gübresini almakta sıkıntı yaşar, zirai ilacını almakta sıkıntı yaşar. Bu şartlarda sürdürülebilirlik gerçekten çok zor. Fiyatların dediğimiz oranda en azından revize edilmesi ve güncellenmesi çok güzel olacaktır üretici için. Geçen yıl açıklanan çeltik fiyatında hiçbir üreticimizin şikayeti yoktu, TMO güzel fiyat açıklamıştı, olması gereken fiyatlardı. Geçen yıl belki de ilk kez uzun yıllardan sonra TMO üreticinin yanında olduğunu gösterdi. Ama bu yıl aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Piyasalar zaten kötüydü, şu an en minimuma düştüğü dönemde. Piyasanın kötü olduğu dönemde yine piyasa şartlarında fiyat açıklandı ve bu açıkçası bizi üzdü. Biz fiyat açıklanmazdan bir kaç gün öncesi TMO müdürü ile sohbet ettik, ne kadar olması gerektiğini söyledik, fikrimizi sordu. Bir gün sonra bizi şok eden bir fiyat geldi, şaşırdık açıkçası hiç beklemiyorduk. Biz TMO'nun fiyatlar çok aşağı düşerse müdahale etmek için fiyat açıklayacağını düşünüyordum ama tabi tam sezon sonunda, biraz da düşük rakamlarla olunca biraz hayal kırıklığı yarattı.
Yavuz Göktaş
