2023 yılı emlak sektöründe kara yıl olarak tarihe geçti. Emlakçılar 2024 yılının bir önceki yılı aratmaması temennisinde bulunarak, enflasyonun düşmemesi halinde 2024'den de umutul olmadıklarını vurguladılar.
Edirne Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Serhat Çeker gazetemize yaptığı açıklamada, 2023 yılı gayrimenkul satışları açısından ölü bir sezon olarak geçtiğini dile getirerek, şunları söyledi:
"2023 yılında satışlar oldukça düşük oldu. Bunun sebebi yüksek enflasyon ve kredi faizlerinin çok yüksek olması. 2023 yılında bunun yanında inşaatlardaki maliyet artışları da çok yüksek oldu. O kadar yüksek oldu ki ayda bir, 15 günde bir demir ve çimento gibi temel maddelere zam geldi. Sürekli artışlar olunca da inşaat maliyetleri en yüksek oranlara çıktı. Böyle olunca da metrekare fiyatları 30 bin liradan aşağı olmadı. Düşünün 100 metrekarelik bir daire 3 milyondan satılmaya başladı.
BANKALAR KISITLAMAYA GİTTİ
Halkımızın maaşlarına oranla geçimleri de düşmeye başladı. Birikimleri de belirli oranda var. Bu birikimleriyle eskiden bankada kredi alıyordu, sonrasında daire alıyordu. Ama artık bankalar da kısıtlamaya gitti ve konut kredilerini 300 bin lira ile sınırladı. Bir evin fiyatı 3-4 milyon lira. Aile bütçesine bakıyor, aslında taksitini ödeyebilecek durumda ama banka krediyi sınırlıyor. Konut kredisinde faizler yüzde 4'lere çıktı. Hesapladığınızda geri ödemesi çok korkunç rakamlara çıkıyor. Böyle olunca kimse 2023'te doğru düzgün kredi kullanamadı.
Son 3 ayda da faiz artırımına gidildi. Yüzde 50 gibi rakamlar konuşuldu. Bugün 1 milyonun varsa size 45-50 bin liranın üzerinde hoş geldin faizi olarak para veriyor. Böyle olunca da bankalar bütün paraları toplamaya başladı. Böyle olunca da satışlar da durdu. Eskiden insanlar gayrimenkul, arsa veya tarla alıyordu ve bir şekilde yatırım yapıyordu. Ama şimdi bankalar bu paraları toplamaya başlayınca çark daralmaya, dönmemeye başladı.
2023'DE İŞLERİMİZDE YÜZDE 70 DÜŞÜŞ OLDU
Bir önceki yıla baktığımızda 2023'te işlerimizde yüzde 70 oranında azalma oldu. Bunun ana nedeni enflasyon ve konut kredi faizlerinin çok yüksek olması. Zamanında 0.70'lerle kredi kullandırıyorduk. Böyle olduğundan insanlar gayrimenkulü bir yatırım aracı olarak kullanıyordu. Oradan kira geliri alırım düşüncesiyle alıyordu, geçim kaynağı oluyordu. Şimdi geçim kaynağı bankalara yatırılan faizler olmaya başladı. Millet artık 'daire alayım da buradan gelirim olsun' düşüncesini bıraktı.
2024’DEN UMUTLU DEĞİLLER
2023'te bir yıkım geldi. 2024'te de aynen bu sistem yaza kadar devam edecek diye düşünüyorum. Baktığımızda daha yeni yıla girdiğimiz gibi zamlar başladı. İnsanımızın cebine giren belirli bir artış olmadı. Ne yaparsan yap her şeye zam geldi. Bir de seçim atmosferine de giriyoruz. Seçim Türkiye'nin belirli bir bütçesinin seçimde kullanılacağı demektir. Bu da bir sıkıntı yaratacak. 2024'te yine beklentilerimiz yüksek değil, 2023'te olandan daha kötüye bile gidebilir bu seçim atmosferinden dolayı. İnsanların rahatlaması için enflasyonu dur denilmesi lazım, her hafta marketlerde fiyat artışları olmaması lazım. Bu artışlara dur demeden hiçbir sektörde fiyat durmaz."
Yavuz Göktaş
