Yaz tatilinin başlamasıyla birlikte çocukların boş vakitleri arttı; telefon, tablet, televizyon gibi dijital platformlarda daha yoğun vakit geçirmeye başladılar. Çoğu zaman ebeveynlerin yaşadığı günlük hayattaki sorunlar; yoğun iş yaşantısı, zaman yönetimi problemi, çocuğuyla kaliteli vakit geçirme konusunda az bilgiye sahip olması gibi sebeplerden dolayı çocuklar teknolojiyi kontrolsüz kullanabiliyor. Çocuklar için çizgi filmler, bilgisayar oyunları, internet kullanımı gibi etkinlikler; gelişimi destekleyici, eğlenceli olabilmektedir ancak teknolojinin olumlu taraflarının olumsuz etkilerinin gölgesi altında kalmaması ancak ebeveynlerin sınır koyması ile mümkündür.
Dijital dünyanın, şu anda yaşadığımız çağın gerekliliği olduğu ve onlarsız olmayacağı tartışma götürmez. Buradaki odağımız, ekran zamanı ve bu süreci nasıl yöneteceğimiz, çocuk ve ergenlere bu konuda nasıl mentörlük yapacağımızdır. Yasaklayıcı bir dil kullanmak ve tavır sergilemek yerine; ebeveyn olarak buradaki rolümüz, olumlu model olan düzenleyen ve rehber olan şeklinde olmalıdır.
Çocuğunuzu ekranla tanıştırmak için aceleci olmayın. 3 yaşına kadar çocuklar hiçbir elektronik alete maruz kalmamalı. Televizyon, cep telefonu, tablet gibi elektronik aletler asla çocuğun oyalanması için tercih edilen oyuncaklar veya sorun çözücüler olmamalı. Günümüzde birçok ebeveyn, küçük çocuklarına yemek yedirebilmek ya da onları sakinleştirebilmek için televizyon, tablet gibi teknolojik aletler kullanıyor. Eğer çocuğun yeme sorunu varsa yemek yedirmek için veya evde bakım veren kişinin çocuğu oyalama amacıyla ekranı tercih etmesi, henüz beyin gelişimi devam eden çocuklara ciddi zarar verebilir.
Çocuğunuza günlük bir plan yapabilirsiniz. Ekran süresini çocuğun yaşına göre düzenlemelisiniz. Ekrana ayrılan zamanın ardından fiziksel bir etkinlik, oyun, sanatsal zaman ya da okuma gibi bir etkinlik gelmesine dikkat edin.Ekranı yasaklamak yerine alternatifler önerin. Ailece zaman geçirin. Geçmişi konuşun, fotoğraflara bakın, geleceği hayal edin. Birlikte pişirdiğiniz yemeğin, oynayacağınız kutu oyununun, yapacağınız küçük yarışmaların ya da sohbetlerin bütün derslerden daha fazla iz bırakacağını unutmayın. Ona zaman ayırın. Kendini değerli ve anlaşılır hisseden hiçbir çocuk, aile zamanı yerine tableti ya da telefonu seçmeyecektir.
Ebeveynler öncelikle kendi teknoloji kullanım alışkanlıklarını gözden geçirmelidir. Çocuklar sıklıkla anne-babalarının davranışlarını taklit eder. Ebeveyn telefonla uğraştığından daha uzun süreyi kitap okumaya ayırıyorsa, çocuğunun da benzer bir tercih yapma olasılığı artar. Mesajları kontrol ettiğimizde, videoları ardı ardına izlediğimizde ve sosyal medyada dolaştığımızda bizi görüyorlar. Boş zamanınızın çoğunu ekran tabanlı teknolojilerle geçirirseniz, çocuklarınızın da aynı şeyi yapması muhtemeldir.
Çocuğunuzun ilgilendiği içeriklerin neler olduğuna ve niteliklerine dikkat edin. Çocuğun hangi oyunları oynadığı, hangi videoları izlediği, ekran başında neler yaptığı ciddi olarak denetlenmeli. Ekran karşısına çocuğunuzla birlikte oturun. Yapamıyorsanız ekranı evin merkezinde, neler olduğunu izleyebileceğiniz bir yere yerleştirin. Dijital içeriğin yaşına uygun olup olmadığından, mesajların niteliğinden emin olun. Dijital içeriğin niteliği konusunda çocuğunuza yorum yapın, onun fikrini sorun. Ona dijital içerikleri eleştirmeyi öğretin.Çocuğunuza bilgisayar başında geçirdiği zamanı kendi kendine sonlandırabilmesi, zamanını yönetmeyi öğrenmesi için hedefler koyun. Günlük planı kendi kendine uygulaması için fırsatlar verin; doğru uygulamalarını övün, destekleyin.
Çocuklarımızın beslenmesinden ve fiziksel sağlığından sorumlu olduğumuz gibi, ekran sürelerini diğer etkinliklerle dengelemede, etkili ve saygılı sınırlar belirlemede, uygun teknoloji kullanımını modellemede, onları çevrimiçi ortamda güvende tutmada ve aktif olarak hareket etmede kilit rol oynuyoruz.
